Θα περίμενε κανείς από μία κυβέρνηση, υποτίθεται αριστερών αντιλήψεων, να προστατεύει τους συνταξιούχους (και όχι μόνο), τόσο στο πλαίσιο των εξαγγελιών της, δια των οποίων κατέλαβε την εξουσία, όσο και ως στόχο κοινωνικής δικαίωσης για τους απόμαχους της εργασίας.

Κατά την γνώμη μου, το περίγραμμα θα έπρεπε να είναι: Ενσωμάτωση του ΕΚΑΣ στον βασικό κορμό της σύνταξης και διαμόρφωση ενός ενιαίου ποσού αυτής, προς τα επάνω, σε συνάρτηση με τα χρόνια υπηρεσίας του αποχωρούντος από την ενεργό εργασία, αλλά και με το ύψος των εισφορών στον κλάδο σύνταξης που αυτός κατέβαλε κατά τον εργασιακό του βίο.  Ειδικές ρυθμίσεις ενδεχομένως να προβλεφθούν για περιπτώσεις που χρήζουν ιδιαίτερη μεταχείριση (πχ πρόωρες συνταξιοδοτήσεις, συντάξεις χηρείας, ύπαρξη λοιπών εισοδημάτων κ.λπ.).

Το ΕΚΑΣ (Επίδομα Κοινωνικής Αλληλεγγύης Συνταξιούχων), για την ιστορία, καθιερώθηκε εσπευσμένως, με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου (ΠΝΠ: «Μέτρα ενίσχυσης των χαμηλοσυνταξιούχων»), η οποία δημοσιεύθηκε την 29η/8/1996 στο ΦΕΚ με αριθμό 211 (τεύχος Α’). Απολύτως συνεπής με το Σύνταγμα (άρθρο 44), η τότε εκτελεστική εξουσία (κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ), όπως αυτή προέκυψε από τις βουλευτικές  εκλογές της 22/9/1996,  συμπεριέλαβε και επικύρωσε την ως άνω ΠΝΠ στο νόμο 2453/1997 (ΦΕΚ 4/23-1-1997). Οι διατάξεις προέβλεπαν τις προϋποθέσεις χορήγησης του επιδόματος, καθώς και την αναπροσαρμογή του σε σχέση με την εξέλιξη του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (άλλες εποχές!).

Ωστόσο, μέρος της τότε αντιπολίτευσης, είχε αποκαλέσει το ΕΚΑΣ «φιλοδώρημα» και όπως έχουμε συνηθίσει σε αυτή την χώρα, σπανίως να υπάρχει σύγκλιση των πολιτικών κομμάτων σε κοινωνικά θέματα, καταψήφισε τις σχετικές διατάξεις.  Η ίδια τότε αντιπολίτευση, έρχεται σήμερα (Ν 4387/12-5-2016), ως εκτελεστική εξουσία και αντί να βελτιώσει τις διαστάσεις του «φιλοδωρήματος» και να βοηθήσει τους λήπτες του, απλώς το καταργεί σταδιακά, προκαλώντας συνθήκες βαθύτερης πτωχοποίησης των συνταξιούχων, αφού δεν αναζητείται η αντικατάστασή του, σε κάθε περίπτωση. Η τελική εξαφάνιση του επιδόματος έχει προγραμματιστεί την 1/1/2020 (παρ. 4, άρθρο 92 του ως άνω νόμου).

Ασφαλώς, το ασφαλιστικό μας σύστημα έχει σημαντικά προβλήματα και βεβαίως το θέμα δεν προέκυψε τώρα. Οι παθογένειες του ευρύτερου πλαισίου των ασφαλιστικών παραμέτρων του συστήματος έχουν ριζώσει βαθιά σε ένα αναποτελεσματικό σύμπλεγμα νομοθετημάτων, με καταφανείς πλέον τις αρνητικές επιπτώσεις του στο κοινωνικό σύνολο. Όμως, αυτό που προκαλεί ιδιαίτερη εντύπωση και καταγράφεται ως άξιον απορίας, είναι ότι η συνολική δαπάνη που τελικώς εξοικονομείται από την σταδιακή κατάργηση του ΕΚΑΣ, αναφέρεται σε αριθμούς που θα μπορούσε να είναι διαχειρίσιμοι, σε σχέση με αναζήτηση εναλλακτικών λύσεων (αντιστάθμιση δαπάνης), αλλά και στο πλαίσιο της προσπάθειας να πεισθούν οι «δανειστές» μας για την διατήρησή του (ή την ενσωμάτωσή του).

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τις διαθέσιμες πληροφορίες, ο περιορισμός της δαπάνης του ΕΚΑΣ είναι για το 2017, λιγότερο από 600 εκατομμύρια ευρώ, ενώ για το 2018 προβλέπεται να είναι περίπου 250 εκατομμύρια, μέχρι την τελική κατάργησή του, δηλαδή ενός υπόλοιπου ποσού πλησίον των 100 εκατομμυρίων ευρώ, αφού η συνολική περικοπή που προγραμματίστηκε για το επίδομα ήταν μικρότερη από 950 εκατομμύρια ευρώ. Επειδή έχουμε συνηθίσει τελευταία να ακούμε και να διαβάζουμε για δις ευρώ, με λίγα λόγια αναρωτιέμαι, δεν θα μπορούσε να αναζητηθεί η περικοπή κάποιων άλλων, λιγότερο χρήσιμων δαπανών του ευρύτερου δημόσιου τομέα, ώστε να αντισταθμιστεί η παραμονή του ΕΚΑΣ, ως ενσωμάτωση ποσού στην σύνταξη;

Υπό την έννοια αυτή, θα ήταν δυνατόν να αποφευχθεί η περαιτέρω μείωση του εισοδήματος του συνταξιούχου, ώστε να διατηρηθούν τα δικαιώματά του, ως πολίτη, με αξιοπρέπεια κατά το τρίτο στάδιο της ζωής του, αλλά και με το πρόσθετο πλεονέκτημα ότι η σύνταξη των συνταξιούχων «μεταφέρεται» στην αγορά, με την μορφή της καταναλωτικής δαπάνης και με πολλαπλασιαστικές επιδράσεις θετικού βαθμού στην οικονομία και την ζήτηση.

Τα πράγματα δυστυχώς, προμηνύονται  ακόμη περισσότερο ως μελαγχολική εικόνα, αν λάβουμε υπόψη μας την ήδη ψηφισθείσα διάταξη για περιορισμό της μείωσης του φόρου του άρθρου 16 του ΚΦΕ (το λεγόμενο αφορολόγητο) που θα σημάνει την φορολόγηση και των χαμηλών ακόμη συντάξεων και ακολούθως αυτό θα συνεπάγεται μεγαλύτερη συρρίκνωση του εισοδήματος του συνταξιούχου.

«Έπεα πτερόεντα» λοιπόν, ή αλλιώς «λόγια που πετούν» οι υποσχέσεις για «καμία μείωση των συντάξεων» και τα του επιδόματος κοινωνικής αλληλεγγύης των συνταξιούχων (ΕΚΑΣ), το οποίο δεν κατόρθωσε να διατηρήσει το πολιτικό μας σύστημα, έστω ως «φιλοδώρημα»…

Νίκος Σγουρινάκης

Πηγή: epixeirisi.gr