fbpx
Skip to main content

Λογιστικός Σύλλογος Αθηνών - LSA.gr

Ερώτημα: Οι συμβάσεις εκχώρησης απαιτήσεων, χαρτοσημαίνονται;

Ερώτημα: Η ημεδαπή εταιρεία (Α) έχει απαίτηση 100 € που προέκυψε από τιμολογημένες πωλήσεις προιόντων ή τιμολογημένη παροχή υπηρεσιών από ημεδαπή ΑΕ την (Β) .

Έστω ότι η απαίτηση αυτή δεν δύναται να εξοφληθεί από την (Β) προς την (Α) και η (Α) αποφασίζει να «πουλήσει» την απαίτηση της σε μία Τρίτη εταιρεία από το εξωτερικό (εντός ΕΕ) έναντι π.χ. 70 € έτσι ώστε η (Β) να οφείλει πλέον στην Τρίτη εταιρεία ενώ η (Α) να μην έχει καμία απαίτηση πλέον από κανέναν έναντι αυτής της απαίτησης.

Ερώτηση :

1) Επιτρέπεται να γίνει μία τέτοια κίνηση αν ναι ποιος είναι ο σωστός τρόπος (π.χ. αναδοχή χρέους ή εκχώρηση απαίτησης κ.λ.π.) .Επιπλέον πού πρέπει να κατατεθεί η σύμβαση π.χ. Ελλάδα (Δ.Ο.Υ, εταιρείας (Α) και στην Δ.Ο.Υ. της τρίτης εταιρείας στην ΕΕ ;

2) Η σύμβαση αυτή έχει χαρτόσημο και ποιο είναι το ποσοστό του χαρτοσήμου ή μήπως έχει ΦΠΑ

3) Είναι αρκετή η σύμβαση για την εγγραφή στα βιβλία ή απαιτείται και κάποιο άλλο παραστατικό.

4) Ποιες οι λογιστικές εγγραφές που πρέπει να γίνουν από τις ημεδαπές εταιρείες (Α) & (Β) .

Παρακαλώ όπως οι ερωτήσεις απαντηθούν τόσο για το εάν : η απαίτηση αυτή ήταν επισφαλής και είχαν γίνει οι ενέργειες για την διασφάλιση του δικαιώματος είσπραξης της εν λόγω απαίτησης ,

Όσο και αν δεν ήταν επισφαλής η εν λόγω απαίτηση.

 

Συνοπτική Απάντηση

Οι συμβάσεις της εκχώρησης απαιτήσεων και της αναδοχής υποχρεώσεων (συμβάσεις αναιτιώδεις), εφόσον συνιστούν ίδιες, ανεξάρτητες και αυτοτελείς συμβάσεις υπόκεινται κάθε μία από αυτές σε ίδιο τέλος χαρτοσήμου, ήτοι, τέλος χαρτοσήμου 3% ή 2%, βάσει των άρθρων 13 παρ. 1α ή 15 παρ. 1α


Πλήρης Απάντηση

1. Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 455 του ΑΚ, η εκχώρηση απαίτησης είναι σύμβαση δια της οποίας ο αρχικός δανειστής (εκχωρητής) μεταβιβάζει σε τρίτο πρόσωπο (εκδοχέα) την κατά του οφειλέτη (εκχωρούμενου οφειλέτη) απαίτησή του χωρίς τη συναίνεσή του.

2.Οι συμβάσεις εκχώρησης απαίτησης ως αντικείμενο της φορολογίας χαρτοσήμου.

    Γενικά, από πλευράς τελών χαρτοσήμου, οι συμβάσεις της εκχώρησης απαιτήσεων και της αναδοχής υποχρεώσεων (συμβάσεις αναιτιώδεις), εφόσον συνιστούν ίδιες, ανεξάρτητες και αυτοτελείς συμβάσεις υπόκεινται κάθε μία από αυτές σε ίδιο τέλος χαρτοσήμου, ήτοι, τέλος χαρτοσήμου 3% ή 2%, βάσει των άρθρων 13 παρ. 1α ή 15 παρ. 1α (μεταξύ εμπόρου και εμπορικής εταιρείας πάσης φύσεως, μεταξύ εμπορικών εταιρειών πάσης φύσεως, αφορώσα αποκλειστικώς εις την ασκουμένην υπ’ αυτών εμπορία) του Κώδικα Χαρτοσήμου, αντίστοιχα, ανάλογα με την ιδιότητα των συμβαλλόμενων, έστω και αν η εκχωρούμενη απαίτηση (επί εκχωρήσεως απαιτήσεως) ή το αναδεχόμενο χρέος (επί αναδοχής χρέους) προέρχεται από συναλλαγή, η οποία υπάγεται στο καθεστώς του φόρου προστιθέμενης αξίας, ως αντικείμενο του φόρου αυτού (άρθρο 19 παρ. 9 N. 1882/1990 - Yπ. Oικ. Eγκ. 1024409/1298/0014/ ΠΟΛ.1063/1990).

    Σύμφωνα με τον Ν.4308/2014, μεταξύ των άλλων, ορίζεται ότι:

 «5. Κάθε συναλλαγή και γεγονός που αφορά την οντότητα τεκμηριώνεται με κατάλληλα παραστατικά (τεκμήρια). Τα παραστατικά αυτά εκδίδονται είτε από την οντότητα είτε από τους συναλλασσόμενους με αυτήν είτε από τρίτους, σε έντυπη ή σε ηλεκτρονική μορφή, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο νόμο αυτόν. Τα παραστατικά αναφέρουν όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για την ασφαλή ταυτοποίηση κάθε μίας συναλλαγής ή γεγονότος, και σε κάθε περίπτωση όσα ορίζει ο παρών νόμος…».

    Σύμφωνα με την ΠΟΛ. 1094/12.7.2016 με θέμα «Συμπλήρωση της ΠΟΛ.1113/2015 εγκυκλίου μας, σχετικά με τις εκπιπτόμενες και μη δαπάνες», ορίζεται ότι:

«Με αφορμή ερωτήματα που έχουν υποβληθεί στην υπηρεσία μας, αναφορικά με τα πιο κάτω ζητήματα, σας παρέχουμε τις ακόλουθες διευκρινίσεις για την ορθή και ομοιόμορφη εφαρμογή τους:

Α. Ζημία που προκύπτει σε βάρος επιχείρησης λόγω εκχώρησης απαιτήσεών της

1. Με την ΠΟΛ. 1113/2015 εγκύκλιό μας διευκρινίστηκε ότι με τις διατάξεις του άρθρου 22 τίθεται ο γενικός κανόνας για την έκπτωση των επιχειρηματικών δαπανών, με την έννοια ότι κατ΄ αρχήν εκπίπτουν όλες οι δαπάνες που πραγματοποιούνται προς το συμφέρον της επιχείρησης και επιπροσθέτως πληρούν τα λοιπά κριτήρια που τίθενται στο άρθρο αυτό, με την επιφύλαξη των διατάξεων του άρθρου 23 και της παραγράφου 4 του άρθρου 48, αναφορικά με τις δαπάνες που κατά ρητή διατύπωση του νόμου δεν εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων.

2. Με την ίδια ως άνω εγκύκλιο διευκρινίστηκε ότι η ζημία η οποία προκύπτει σε βάρος επιχείρησης λόγω εκχώρησης απαιτήσεων της σε εταιρεία πρακτορείας επιχειρηματικών απαιτήσεων (factoring) του Ν.1905/1990 (τράπεζα ή ανώνυμη εταιρεία) ή σε αλλοδαπή εταιρεία factoring, η οποία λειτουργεί νόμιμα στην αλλοδαπή ή στην περίπτωση εκχώρησης απαιτήσεων σε ημεδαπή ή αλλοδαπή εταιρεία, εξετάζεται υπό το πρίσμα των διατάξεων του άρθρου 22 του Ν.4172/2013 .

3.  Με τις διατάξεις του άρθρου 361 σε συνδυασμό με τα άρθρα 455 επ. ΑΚ ορίζεται ότι για τη σύσταση ή αλλοίωση ενοχής με δικαιοπραξία απαιτείται σύμβαση, εφόσον ο νόμος δεν ορίζει διαφορετικά, ενώ ο δανειστής μπορεί με σύμβαση να μεταβιβάσει σε άλλον την απαίτηση του χωρίς τη συναίνεση του οφειλέτη (εκχώρηση) .

4. Κατόπιν των ανωτέρω διευκρινίζεται ότι  η ζημία που προκύπτει από την εκχώρηση απαιτήσεων των επιχειρήσεων σύμφωνα με τα αναφερθέντα στην παράγραφο 3, εκπίπτει από τα ακαθάριστα έσοδά τους, με την προϋπόθεση ότι πληρούνται αθροιστικά οι προϋποθέσεις του άρθρου 22 του Ν.4172/2013  , κατ΄ ανάλογη εφαρμογή των όσων έχουν διευκρινισθεί με την ΠΟΛ.1113/2015 εγκύκλιο για τη ζημία που προκύπτει σε βάρος επιχείρησης λόγω εκχώρησης απαιτήσεων σε εταιρεία πρακτορείας επιχειρηματικών απαιτήσεων (factoring) του Ν.1905/1990 (τράπεζα ή ανώνυμη εταιρεία) ή σε αλλοδαπή εταιρεία factoring η οποία λειτουργεί νόμιμα στην αλλοδαπή, καθόσον πρόκειται για μια οικονομική συναλλαγή που αποβλέπει στην αντιμετώπιση χρηματοδοτικών αναγκών της επιχείρησης.

    Τα ανωτέρω εφαρμόζονται σε κάθε περίπτωση με την επιφύλαξη των οριζόμενων στο άρθρο 50 του Ν.4172/2013 περί τεκμηρίωσης ενδοομιλικών συναλλαγών και στην περ. ιγ΄ του άρθρου 23 του ίδιου νόμου σχετικά με τη φορολογική μεταχείριση των δαπανών που καταβάλλονται σε φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα που είναι φορολογικός κάτοικος σε κράτος μη συνεργάσιμο ή που υπόκειται σε προνομιακό φορολογικό καθεστώς».

    Σύμφωνα με την ΠΟΛ.1056/2015, ορίζεται ότι:

«Με τις διατάξεις των παραγράφων 3 και 4 του ίδιου άρθρου και νόμου ορίζεται, ότι  η πρόβλεψη επισφαλών απαιτήσεων , σύμφωνα με την παράγραφο 1 του ίδιου άρθρου,  ανακτάται άμεσα με τη μεταφορά αυτής της πρόβλεψης στα κέρδη της επιχείρησης, εφόσον η απαίτηση: α) καταστεί εισπράξιμη ή β) διαγραφεί ».

    Με βάση τα ανωτέρω και τα ερωτήματά σας, θεωρούμε ότι:

1. Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 455 του ΑΚ, η εκχώρηση απαίτησης είναι σύμβαση δια της οποίας ο αρχικός δανειστής (εκχωρητής) μεταβιβάζει σε τρίτο πρόσωπο (εκδοχέα) την κατά του οφειλέτη (εκχωρούμενου οφειλέτη) απαίτησή του χωρίς τη συναίνεσή του.

2. Σύμφωνα με το με αριθμό πρωτ. ΔΕΛ Β 1009011 ΕΞ 2015/23.1.2015 έγγραφο σχετικά με τον καθορισμό διαφορετικού τρόπου υποβολής των συμφωνητικών της παρ. 16 του άρθρου 8 του Ν. 1882/1990.

    Σύμφωνα με το έγγραφο αυτό, τα συμφωνητικά που καταρτίζονται μεταξύ επιτηδευματιών ή τρίτων καταχωρούνται από κάθε υπόχρεο επιτηδευματία ηλεκτρονικά μέσω εφαρμογής TAXISnet με την ονομασία «Κατάσταση Συμφωνητικών παραγράφου 16 άρθρου 8 Ν.1882/1990», η οποία υποβάλλεται μέχρι την 20η ημέρα των μηνών Ιανουαρίου, Απριλίου, Ιουλίου, Οκτωβρίου εκάστου έτους, στην οποία (κατάσταση) συμπεριλαμβάνονται τα συμφωνητικά που καταρτίστηκαν το αμέσως προηγούμενο ημερολογιακό τρίμηνο.  Η Ελληνική επιχείρηση υποχρεούται σε κατάθεση συμφωνητικού ως άνω .

3. Σύμφωνα με τον Ν.4308/2014, μεταξύ των άλλων, ορίζεται ότι, κάθε συναλλαγή και γεγονός που αφορά την οντότητα τεκμηριώνεται με κατάλληλα παραστατικά(τεκμήρια). Στην περίπτωσή σας, το κατατεθειμένο συμφωνητικό, θεωρούμε ότι αποτελεί ικανό για τεκμηρίωση παραστατικό.

4. Οι συμβάσεις της εκχώρησης απαιτήσεων και της αναδοχής υποχρεώσεων (συμβάσεις αναιτιώδεις), εφόσον συνιστούν ίδιες, ανεξάρτητες και αυτοτελείς συμβάσεις  υπόκεινται  κάθε μία από αυτές  σε ίδιο τέλος χαρτοσήμου , ήτοι, τέλος χαρτοσήμου 3% ή 2%, βάσει των άρθρων 13 παρ. 1α ή 15 παρ. 1 α .

5. Σύμφωνα με την ΠΟΛ. 1094/12.7.2016 , αναγνωρίζεται φορολογικά ζημία που προκύπτει σε βάρος επιχείρησης λόγω εκχώρησης απαιτήσεών της.

6. Σύμφωνα με την ΠΟΛ. 1056/2015, ορίζεται ότι η πρόβλεψη επισφαλών απαιτήσεων, ανακτάται άμεσα με τη μεταφορά αυτής της πρόβλεψης στα κέρδη της επιχείρησης, εφόσον η απαίτηση: α) καταστεί εισπράξιμη ή β) διαγραφεί.

θα επανέλθουμε με τον λογιστικό χειρισμό.

Όσον αφορά τη λογιστική απεικόνιση, κατά την άποψη μας, στην περίπτωση την οποία αναφέρεστε, η ημεδαπή  εταιρεία (Α)  κατά την ημερομηνία εκχώρησης της απαίτησης της στην τρίτη εταιρεία θα χρεώσει  υπολογαριασμό του λογ. 30 "πελάτες", π.χ. 30.70 "πελάτες εκχωρηθέντες βάσει σύμβασης εκχώρησης"  με το ποσό που έχει συμφωνηθεί μεταξύ των δύο εταιρειών να γίνει η μεταβίβαση της απαίτησης (π.χ. 70 ευρώ), θα χρεωθεί λογ. εξόδου με το επιπλέον ποσό (π.χ. 30 ευρώ)  που δεν θα εισπράξει η εταιρεία (Α) και θα πιστωθεί ο λογ. του πελάτη (εταιρεία Β).  Κατά την είσπραξη του ποσού (70 ευρώ) από την Τρίτη εταιρεία θα χρεωθεί ο λογ. χρηματικών διαθεσίμων σε πίστωση  του υπολογαριασμού πελατών που χρησιμοποιήθηκε αρχικά.

Σχετικά με το χαρτόσημο, εφόσον αυτό επιβαρύνει την ημεδαπή εταιρεία (Α) θα χρεωθεί υπολογαριασμός του λογ. π.χ. 63 «Φόροι - Τέλη» σε πίστωση του λογ. π.χ. 54.09 «Λοιποί φόροι και τέλη».

Όσον αφορά τη λογιστική αντιμετώπιση από την πλευρά της εταιρείας (Β), εφόσον αυτή ενημερωθεί από την τρίτη εταιρεία για την εκχώρηση της απαίτησης, θα μεταφέρει την υποχρέωση από τον λογ. του προμηθευτή, σε υποχρέωση προς την τρίτη εταιρεία. Κατά την καταβολή του ποσού θα μηδενιστεί η συγκεκριμένη υποχρέωση.


Πηγή: e-forologia.gr

Τα cookies μας διευκολύνουν να σας παρέχουμε τις υπηρεσίες μας. Με τη χρήση των υπηρεσιών μας επιτρέπετε να χρησιμοποιούμε cookies.